Foto Vitens infiltratievijver bij Epe. Beeld: Bureau Beeldtaal
Minxia Mae Westerman Holstijn vindt dat het tijd wordt voor een mentaliteitsverandering in de waterwereld. Haar ideeën? Organiseer Waterwerkplaatsen in plaats van bewonersbijeenkomsten. Start een Collega-bibliotheek waarin je een collega ‘leent’ voor een bepaalde opgave. Ontwikkel een Landschapskompas waarin je inzichten samenbrengt. De rode lijn in deze concepten? Tijd en talent beter benutten binnen een échte Delta-community.
Minxia Mae Westerman Holstijn is projectmanager bij Vitens, waar ze verantwoordelijk is voor het realiseren van drinkwaterwinningen met maatschappelijk draagvlak. Zo draagt ze bij aan een toekomstbestendige drinkwatervoorziening. Ze werkt nauw samen met diverse partners uit de watersector. Eerder werkte ze bij ingenieursbureau Sweco en waterschap Hunze en Aa’s. Minxia Mae combineerde haar studies aan Wageningen UR en de TU Delft met haar roeicarrière bij de KNRB.
Afgelopen jaar werd ‘polarisatie’ uitgeroepen tot het woord van het jaar: we leven in een tijd waarin de verschillen groter lijken dan wat ons verbindt. Maar water maakt geen onderscheid: het zet net zo goed een akker blank als een bedrijventerrein. In die onverschilligheid schuilt ook verbinding: we zullen allemaal om moeten leren gaan met – soms een tekort en soms een teveel aan – water. In een tijd van maatschappelijke scheidslijnen is het dan ook hoopvol om via water aan verdere verbinding te bouwen. Een delta waarin we over de grenzen van organisaties heen samenwerken, en waarin bewoners meer ruimte krijgen om actief mee te bouwen aan hun leefomgeving.
Nieuwe vormen van samenwerking: van ‘opgave-sollicitatie’ tot ‘Deltapas’
Om dit te bereiken, hebben we nieuwe vormen van samenwerking nodig. Ik zie voor me dat we talent slimmer gaan inzetten binnen onze delta-community. Stel je voor dat je niet solliciteert naar een functie bij één organisatie, maar naar een gezamenlijke urgente opgave; de Opgave-sollicitatie. En hoe zou het zijn om een Collega-bibliotheek op te zetten? Je leent een ecoloog van een andere organisatie en betaalt met een middag toekomstdenken. Zo hoeft niet elke organisatie zijn eigen ecologenteam op te bouwen en blijft er meer ruimte om kennis te delen, in plaats van te concurreren. Of denk aan de Deltapas: een pas waarmee je werkt waar je nodig bent. Een soort coworking voor de waterwereld, met werkplekken in bestaande gebouwen, open voor iedereen die aan de delta werkt. Datzelfde principe geldt voor vergunningen. Waarom niet werken met Dynamische vergunningen die zich aanpassen aan lokale omstandigheden, zoals waterstanden of piekbuien? Zo kunnen we direct inspelen op de situatie, wat het proces flexibeler maakt.
'Water mag geen exclusief domein blijven van ingenieurs, bestuurders en modellenmakers'
Over de grenzen van de waterwereld heen
Diezelfde beweging is ook buiten onze organisaties nodig. Water mag geen exclusief domein blijven van ingenieurs, bestuurders en modellenmakers. Als we willen dat mensen zich betrokken voelen bij de wateropgaven, moeten we ze niet alleen uitnodigen om te luisteren of te reageren, maar om actief mee te ontwerpen. Zij kennen immers de scheuren in de klei, de straat waar het altijd nét goed gaat. Stel je voor dat we, in plaats van bewonersbijeenkomsten, Waterwerkplaatsen gaan organiseren. Dit worden mobiele hubs op locatie waar concrete wateropgaven spelen. Hier kunnen bewoners en professionals samen aan de slag met oplossingen, waardoor ze een vaste plek aan de tekentafel krijgen, met zowel zeggenschap als verantwoordelijkheid. De verkregen inzichten worden samengebracht in een Landschapskompas: een gezamenlijk beeld van wat we willen bereiken op het gebied van waterveiligheid, zoetwaterbeschikbaarheid en leefbaarheid. Wat dacht je van een Meldpunt voor vergeten plekken? Hier kunnen bewoners plekken aandragen die anders over het hoofd worden gezien in plannen. Met het inzetten van WaterSpotters – belangstellenden die met sensoren en smartphones verborgen lekken of verstoppingen opsporen – kunnen we kennis ontsluiten die anders onder de radar blijft.
Gedeeld eigenaarschap
Dit zijn slechts enkele praktische ideeën om talent en tijd beter te benutten. Geen eindeloze detacheringen of stroperige aanbestedingen, maar gedeeld eigenaarschap over zowel kennis als mensen. We bouwen dan aan een infrastructuur waarin vertrouwen en flexibiliteit centraal staan. En vooral: een cultuur waarin we niet alleen voor de inhoud werken, maar ook voor elkaar. Dit vraagt om een mentaliteitsverandering: stoppen met denken in organisatiegrenzen en meer samenwerken als één delta-community: niet alleen Building with Nature, maar ook Building with Community. Want in de delta-community en de maatschappij ligt de toekomst van onze delta. Dit is geen droom. Dit is onze kans. Wie sluit zich aan?
