Foto De nieuwe Deltacommissaris Co Verdaas. Bron: Phil Nijhuis
De nieuwe deltacommissaris Co Verdaas is zeker geen onbekende in de wereld van water en leefomgeving. Wat heeft hem ooit bewogen om in het ruimtelijke domein te gaan werken en wat doet hij verder als hij niet aan het werk is? Hoog tijd voor een eerste kennismaking met de nieuwe deltacommissaris.
Prof. dr. Co Verdaas (57) is per 1 december de nieuwe deltacommissaris. Hiervoor was hij dijkgraaf van het waterschap Rivierenland, staatssecretaris van Economische zaken, gedeputeerde van de provincie Gelderland, en Tweede Kamerlid voor de Partij van de Arbeid. Verdaas studeerde planologie en promoveerde op het functioneren van het planstelsel in Nederland. Hij is naast deltacommissaris deeltijdhoogleraar gebiedsontwikkeling aan de TU Delft.
De jongen aan de Mark
Als kleine jongen, of ‘jong menneke’ zoals hij het zelf zegt , zat Co Verdaas dag en nacht aan de rivier de Mark, die door Breda loopt. Met een hengeltje aan de oever, zonder ooit maar een vis te vangen. Hij genoot van alles wat er gebeurde in die rivier, zoals het paaien van de karpers. Hij had toen nooit kunnen vermoeden dat hij ooit deltacommissaris zou worden.
Dat jongetje aan de waterkant is er nog altijd, zegt hij. Hij is blij dat hij de homo ludens, de spelende mens, in zichzelf heeft vastgehouden. ‘Ik kan honderd keer hetzelfde wandelingetje maken in de uiterwaarden, want voor mij is het nooit hetzelfde rondje. Ik weet dan wanneer de bever langskomt en waar de konijnen zich verzamelen. Mijn vrouw vraagt zich weleens af waarom ik nou nooit eens een ander rondje doe, maar voor mij is het altijd nieuw.’
‘Ik kan honderd keer hetzelfde wandelingetje maken door de uiterwaarden’
Bij Co Verdaas kwam de afgelopen jaren wel eens de gedachte op dat het wel heel mooi zou zijn om nog eens deltacommissaris te worden. Zijn benoeming ziet hij als een mooi nieuw hoogtepunt in zijn loopbaan. Zijn carrière stond eigenlijk altijd in het teken van de leefomgeving. Kansen om een andere afslag te nemen heeft hij nooit aangegrepen. ‘Als ik daar dan langer over nadacht voelde het niet goed’, zo vertelt Verdaas, ‘ik vind dit gewoon het mooiste vakgebied.’ Als gedeputeerde in Gelderland was hij verantwoordelijk voor water en ruimte, inmiddels is hij al enkele jaren dijkgraaf van het waterschap Rivierenland. ‘Eigenlijk ben ik mijn hele loopbaan al bezig met de inrichting en toekomst van Nederland, en daarin zijn water en ruimte altijd dominant geweest. Maar de functie van deltacommissaris, dat is toch wel echt het ultieme van alles wat ik tot nu toe in mijn werkzame leven heb gedaan!’
‘Ons werk is iets van de hele gemeenschap. Het gaat dus niet om mij, dat besef moet je hebben als deltacommissaris’
Ultieme dienstbaarheid
Verdaas noemt het eervol en bijzonder dat hij het vertrouwen krijgt om deltacommissaris te worden. Tegelijkertijd ziet hij het netwerk van mensen dat werkt aan de leefomgeving en de natuur als een grote familie, dus hij gaat nu binnen die grote familie in een andere positie gewoon weer verder. Desondanks heeft hij wel moeite om afscheid te nemen bij het waterschap. Maar zoals een collega hem voorspiegelde: ‘Je gaat niet weg, je zet een stap naar voren.’ Een extra motivatie voor die stap is gelegen in een acute levensreddende operatie die hij vorig jaar moest ondergaan. Hij is hier goed van hersteld en besloot sindsdien om ‘vooruit te leven’. Deze levenshouding helpt hem bij het maken van nieuwe keuzes, en zorgt ervoor dat hij niet bang is om een nieuwe stap te zetten.
De nieuwe deltacommissaris kijkt uit naar de samenwerking met de staf van het Deltaprogramma, de programmamanagers, de planbureaus, de universiteiten en medeoverheden, om samen aan de langetermijnvisie voor Nederland te werken. Hij ziet het als een groot voordeel dat hij op meerdere schaalniveaus heeft gewerkt en de nodige dossierkennis heeft. ‘Ik zat aan tafel bij de stuurgroep van het Deltaprogramma Rijn, en aan die van het Integraal Riviermanagement. Dat zie ik echt als een pré.’
Verdaas vindt het leuk samen te werken met slimme en gedreven mensen in teamverband. Zo raakt hij nooit uitgeleerd. Hij karakteriseert hij zijn rol als die van ‘ultieme dienstbaarheid’. Die nederigheid vindt hij belangrijk om te benadrukken. ‘Ons werk is iets van de hele gemeenschap. Het gaat dus niet om mij, dat besef moet je hebben als deltacommissaris. Het gaat om delen en anderen helpen, en hen ook successen gunnen in hun werk. Want al die mensen uit de verschillende sectoren weten geheid meer dan ik.’
Lekker én duurzaam
De liefde en aandacht voor de natuur en leefomgeving is ook terug te zien in een van de passies van Verdaas naast zijn werk: koken. Dat gaat verder dan wat grillen op de barbecue of lekker kokkerellen. Samen met zijn vrouw zit hij op een kookcursus die de natuurlijke omgeving en de ingrediënten die daar te vinden zijn centraal stelt.
De kracht van samenwerken
Voor sommige mensen is Verdaas misschien ook bekend onder zijn alterego als rock-‘n-roll gitarist en zanger John-Boy, van John-Boy & The Waltons. Met deze vierkoppige band speelt Verdaas al enkele decennia door heel het land, zoals afgelopen zomer nog op de Nijmeegse Vierdaagsefeesten. Er was zelfs een tijd dat de tachtig optredens per jaar werden aangetikt, en de mannen serieus overwogen om van de band hun beroep te maken. Zover is het nooit gekomen, maar Verdaas geniet nog steeds van het spelen van de klassieke rock-‘n-roll uit de jaren vijftig en zestig. ‘Maar we schuwen het moderne werk ook niet. Dan spelen we iets uit de jaren zeventig,’ lacht hij.
Op de vraag welk nummer uit het repertoire hij vindt passen bij zijn werk, kiest hij voor Helter Skelter van de Beatles. ‘Een lied met veel energie, maar waar ook uit spreekt dat je zowel de pieken als de dalen in het leven moet omarmen. En die heb ik in mijn loopbaan allebei behoorlijk gekend.’ Zijn persoonlijke voorkeur gaat niettemin uit naar nummers waar ‘melancholische rust’ in zit, zoals Still Crazy After All These Years van Paul Simon of, wederom van de Beatles, In My Life.
‘In samenwerkingen gaat het om onderling vertrouwen en dat er de juiste klik is’
Hoewel de band er is om vooral veel plezier te maken, ziet Verdaas parallellen met zijn manier van werken. ‘Je ziet in die band de kracht van samenwerking. Je kan alleen samen iets laten ontstaan door de symbiose van wat wij alle vier doen. Dat is iets magisch. Er zijn van die momenten waarop alles samenvalt en je letterlijk verdwijnt in wat je aan het doen bent. Daar is meer voor nodig dan de akkoorden en tekst kennen en op tijd op de drums slaan. Het gaat om onderling vertrouwen en de juiste klik. Ik ben niet de beste gitarist ter wereld, maar dat vangen de andere jongens dan weer op.’ Dat gevoel ervaart hij op dezelfde manier in zijn werk, als hij terugdenkt aan zijn fijnste samenwerkingen in teamverband. ‘Ik vind dat een mooi beeld dat aansluit op hoe ik naar mijn werk als deltacommissaris kijk.’