Foto Zuidwestelijke Delta. Bron: Zuidwestelijke Delta
Het jaar 2023 staat in het teken van de zeventigjarige herdenking van de Watersnoodramp. In de nacht van 31 januari op 1 februari 1953 braken op meer dan honderdvijftig plaatsen in Zeeland, Zuid-Holland en Noord-Brabant de dijken. Het Watersnoodmuseum organiseert daarom een herdenkingsjaar vol activiteiten met als thema ‘Zeventig jaar terugkijken en zeventig jaar vooruitkijken’. Want naast het belang van herdenken, groeit het waterbewustzijn en het urgentiebesef voor de klimaatopgaven steeds meer. Vanuit het programma Zuidwestelijke Delta blikken we terug op de Nationale Herdenking. En we kijken vooruit, naar onze opgaven van nu.
Een dag vol indrukwekkende verhalen
Op 1 februari vond de Nationale Herdenking plaats bij het Watersnoodmuseum. Een dag vol indrukwekkende verhalen van mensen die de ramp meemaakten en nabestaanden die terugblikten. Onder meer minister van Infrastructuur en Waterstaat Mark Harbers en deltacommissaris Peter Glas legden een krans bij het monument ter nagedachtenis aan de slachtoffers. Tijdens de dag gingen beiden in op de gevolgen van klimaatverandering en hoe belangrijk het is ons hier verder op voor te bereiden. ‘De beelden van 1953 motiveren ons tot de dag van vandaag. De betekenis van de ramp nemen we mee naar de toekomst,’ benadrukten zij.
Ook jongeren hadden een belangrijke rol tijdens de Herdenking. Een grote groep kinderen vormde een levende dijk en riepen via een liveverbinding aandacht voor het klimaat. Het verhaal van de zestienjarige Benjamin van Bunderen Robberechts maakte grote indruk. Hij verloor zijn vriendin tijdens de overstromingen in 2021 in België.
Veilig voor volgende generaties
Peter Glas sprak tijdens de herdenking: ‘We hebben met elkaar afgesproken dat we het nooit meer zover laten komen als in 1953. We kunnen niet meer wachten, het klimaat verandert en wordt extremer. We moeten ervoor zorgen dat ook de volgende generaties hier in de toekomst veilig kunnen leven. Hiervoor is het nodig om nog meer kennis te vergaren en actie te ondernemen voor nieuwe oplossingsrichtingen. Dat begint bij samenwerken en goede ideeën.’ De ambitie van de Zuidwestelijke Delta is om in 2050 de eerste klimaatbestendige regio ter wereld te zijn. ‘Daar geloof ik ook echt in,’ zegt de deltacommissaris. ‘Wij gaan dit doen, want door de ramp van 1953 en de ervaringen van menige calamiteit sindsdien weten we waarom!’
De klimaatopgaven van nu
Hoe kijken de drie betrokken gedeputeerden binnen de Zuidwestelijke Delta naar de toekomst? Of beter gezegd: naar de klimaatopgaven van nu? ‘We wonen gelukkig nog altijd in de veiligste delta ter wereld. En dat willen we graag zo houden’, vertelt Anita Pijpelink van Provincie Zeeland. ‘De zeespiegel stijgt en daar krijgen we allemaal mee te maken. Bij het zoeken naar oplossingen gaan we het met alleen hogere dijken niet redden. Ik geloof in innovatie. We hebben in de geschiedenis laten zien dat we het kunnen, dat we ons kunnen aanpassen. Alleen moeten we dat op tijd doen om een ramp zoals in 1953 te voorkomen.’
‘De overstromingen in Limburg hebben ons nog eens met de neus op de feiten gedrukt,’ vult Jeannette Baljeu van Provincie Zuid-Holland aan. ‘Er is echt iets aan de hand. Niet morgen, maar nu. De discussie over het toelaten van meer water op plekken die nu nog volledig land zijn, geldt niet alleen voor de rivieren, maar zeker ook voor de Delta. Om hier veilig te kunnen blijven wonen, moeten we hoe dan ook maatregelen nemen.’
Hagar Roijackers, gedeputeerde Provincie Noord-Brabant en voorzitter van het Gebiedsoverleg Zuidwestelijke Delta: ‘We liggen op schema, maar zullen moeten versnellen met het maken van noodzakelijke keuzes. Daarbij gaat het niet alleen om veiligheid. Ook zaken als landbouw, natuur, recreatie en het op peil houden van onze voorraad zoet water spelen een rol. Daarvoor hebben we moedige bestuurders, inwoners en bedrijven nodig.’
Meer weten over het Herdenkingsjaar?
De Watersnoodramp, water, klimaat en de zeespiegelstijging lopen als rode draad door het programma van het Watersnoodmuseum dit jaar. Ook veel andere organisaties haken in op de herdenking en vragen zo aandacht voor waterbewustzijn. Waaronder de Zuidwestelijke Delta en veel partners van ons samenwerkingsverband. Samen met het Watersnoodmuseum organiseren we verschillende bijeenkomsten dit jaar.
Wil je meer weten over het herdenkingsjaar? Kijk dan op de website van het Watersnoodmuseum. Daar staat een jaaragenda met alle activiteiten en links naar de vele media-artikelen. Meer informatie over wat de Zuidwestelijke Delta oppakt, vind je op de website van Zuidwestelijke Delta.