Foto De Philipsdam is een onderdeel van de Deltawerken. Met de bouw van de Philipsdam werden de wateren Krammer en Volkerak direct afgesloten van de Oosterschelde. Bron: Paul van Baardwijk/Studio Retouched

Hoogleraar Matthijs Kok blikt terug: ‘Extremer weer ja, maar overstromingsrisico’s nemen af’

Op 20 december sprak oud-directeur en medeoprichter van HKV prof.dr.ir. Matthijs Kok zijn afscheidsrede uit als hoogleraar Flood Risk aan de TU Delft. De rede van de Delftse hoogleraar stond vooral in het teken van de risicoanalyse van overstromingen. 

'De weersextremen nemen toe en de zeespiegel stijgt en toch nemen de overstromingsrisico’s af', aldus Kok in zijn afscheidsrede. 'Als we risicogerichte maatregelen blijven nemen, zitten we tot tenminste 2150 veilig achter onze dijken', stelt Kok. Toch klonk er tussen de regels ook een waarschuwing door. Als wetenschapper is Kok nauw betrokken geweest bij de extreem hoge waterstanden op de Maas en Rijn in 1993. Hij memoreerde aan de Waaldijk bij Ochten die op doorbreken stond: 'Ja, het kwam door de extreme neerslag in Duitsland, maar ook omdat de rivierdijken niet hoog en sterk genoeg waren.'

De gehele afscheidsrede en de bijdragen van de gastsprekers zijn terug te zien via Mediasite Channel.

Partijen Achterhoek en Liemers versnellen aanpak droogte en wateroverlast

Achttien partijen hebben besloten de uitvoering van maatregelen tegen wateroverlast en droogte in de Achterhoek en Liemers te versnellen. Met de ondertekening van een samenwerkingsovereenkomst spraken partijen ook af droogte en wateroverlast een plek te geven in de afweging rond nieuwe ruimtelijke ontwikkelingen.

De samenwerkende partijen zijn onder andere Waterschap Rijn en IJssel, de gemeenten Doetinchem enZutphen, LTO-Noord, Natuurmonumenten én Staatsbosbeheer. Ze richten zich nu op het versnellen van de uitvoeringsmaatregelen om schade en risico's door droogte en extreme neerslag te beperken. Ze hebben acht sleutelgebieden en -projecten voor de komende twee jaar benoemd. Een voorbeeld is het gebiedsproces rondom drinkwaterwinning ’t Klooster bij Hengelo (Gelderland). 

De partijen willen een meerjarenprogramma opstellen, waarin de komende tien jaar structureel wordt samengewerkt aan de aanpak van droogte en wateroverlast. De ondertekening tijdens de werkconferentie in Ulft vond plaats in het bijzijn van deltacommissaris Co Verdaas. De deltacommissaris ziet de regio als een koploper in de aanpak van droogte en wateroverlast. Hij benadrukte dat het niet alleen een wateropgave is, maar ook een ruimtelijke opgave: 'We moeten water en bodem steeds meer integreren in onze ruimtelijke inrichting.'

Lees meer over de aanpak op de website van het Deltaprogramma.

Wijziging Beleidslijn grote rivieren ingegaan

Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat heeft de Beleidslijn grote rivieren geactualiseerd per 1 februari. Hierdoor verandert het afwegingskader voor ruimtelijke ontwikkelingen in het rivierbed van de grote rivieren.  

Ook de Beleidsregels grote rivieren zijn opnieuw vastgesteld. De Beleidslijn en Beleidsregels zijn geactualiseerd omdat er meer ruimte nodig is voor het bergen en afvoeren van water. Activiteiten in het rivierbed mogen het opslaan en afvoeren van water niet belemmeren. Ook mogen activiteiten niet in de weg staan van maatregelen die in de toekomst nodig zijn om de waterveiligheid te vergroten. Ten slotte moet voorkomen worden dat de schade als gevolg van hoogwater in het rivierbed toeneemt.

De grootste verandering in de beleidslijn is dat er geen onderscheid meer wordt gemaakt tussen het 'bergend' en 'stroomvoerend' regime. In plaats daarvan geldt er één set regels voor het hele rivierbed. Deze regels zijn nagenoeg gelijk aan de regels die golden in het voormalige stroomvoerende regime. In het voormalige bergend regime verandert voor niet-riviergebonden activiteiten het uitgangspunt van 'ja, mits' naar 'nee, tenzij'.  Om een soepele overgang te waarborgen en onevenredige gevolgen te voorkomen, zijn in de Bgr 2025 overgangsregels opgenomen.

Lees meer over de wijziging van Bdr op de pagina De gewijzigde Beleidslijn grote rivieren in 10 aandachtspunten.