Foto Vera Konings. Bron: Privé
In november 2022 lanceerde Rotterdams WeerWoord, het klimaatadaptatieprogramma van Rotterdam, het boek Weer Verandert Alles – klimaatverandering en de toekomst van Rotterdam. Het boek is een uitnodiging en handvat om in gesprek te gaan over de toekomst van de stad. In deze gastbijdrage vertelt co-auteur Vera Konings waarom het gesprek over de nabije èn verre toekomst zo belangrijk is.
De 22e eeuw begint nu
Rotterdam legt duizenden geveltuinen aan, deelt Kuipgras uit om Rotterdamse tuinen te vergroenen en is Kampioen Tegelwippen 2020. Veel grote projecten die de stad vergroenen, zoals nieuwe parken en een nieuwe inrichting voor het Hofplein staan op de planning. Projecten die zorgen voor een nog mooier, gezonder en klimaatbestendiger Rotterdam. Maar daarmee zijn we er nog niet. Er is meer nodig om verdere zeespiegelstijging, bodemdaling en warmere zomers in onze deltastad tegen te gaan.
'Bij het Rijk liggen al vier toekomstperspectieven klaar om ons land te wapenen tegen zeespiegelstijging voor ver na het jaar 2100.'
Daarom kijken we met Weer Verandert Alles vooruit, tot ver ná 2050. Met dit boek start Rotterdams WeerWoord het gesprek over de toekomst van de stad. We bouwen met het idee dat iets voor 100 jaar en langer staat. Hoe we de stad nú inrichten, heeft veel impact op de stad eind van deze eeuw. Of zoals het College van Rijksadviseurs ook in dit boek zegt: 'De 22e eeuw begint nu’.
“Op een dag zijn we uit-geoptimaliseerd”
In onder andere het Deltaprogramma zijn we wel gewend om voor zoetwater of waterveiligheid vijftig jaar vooruit te denken. Bij het Rijk liggen zelfs al vier toekomstperspectieven klaar om ons land te wapenen tegen zeespiegelstijging voor ver na het jaar 2100. Die toekomstperspectieven betekenen echt iets voor de inrichting en imago van stad en land.
Toen ik bij gemeente Rotterdam kwam werken als adviseur Waterveiligheid en Klimaat viel me op dat twintig of dertig jaar vooruitkijken al ver weg is. En dat is al heel lastig. Want over lange termijn sociologische en economische ontwikkelingen zijn we nog veel onzekerder dan over de stijging van de zeespiegel. De Rotterdamse Omgevingsvisie richt zich bijvoorbeeld op 2040. Tot die tijd redden we het misschien nog wel zonder grote ingrepen en kunnen we het huidige bodem- en watersysteem (technisch) optimaliseren, maar op een dag zijn we uit-geoptimaliseerd. En die dag willen we voor zijn.

Gedegen kennisbasis
Het boek Weer verandert alles doet de voorzet om de lastige en soms extreme keuzes voor een klimaatbestendig Rotterdam neer te zetten. Het boek schetst hiervoor de huidige klimaatuitdagingen en mogelijke toekomstperspectieven voor vijf Rotterdamse gebieden: Het hoogstedelijk gebied, de oude stadswijken, het buitendijks gebied, de diepe polders en het watersysteem en de groenstructuren. Maken we meer ruimte vrij voor de opvang en berging van hemelwater? Kiezen we ervoor om de kades eens in de zoveel tijd te laten overstromen? Richten we onze huizen daarop in? En moeten we de laaggelegen polders bewust teruggeven aan het water? Het boek geeft de lezer zo een gedegen kennisbasis mee om met ons dit gesprek over de lange termijn te gaan voeren.
Doorpakken
Samen met co-redacteur André Rodenburg en vele andere kundige Rotterdams WeerWoord-collega’s heb ik met veel plezier aan dit boek gewerkt. Met dit boek onder de arm gaan we de gesprekken voeren met stadmakers, waterbouwkundigen, klimaatexperts en iedereen met interesse in klimaatadaptatie. En vooral doorpakken om Rotterdam verder voor te bereiden op de gevolgen van extremer weer. We kunnen nu al kiezen welke stad we over honderd jaar willen zijn.
Het boek Weer verandert alles - klimaatverandering en de toekomst van Rotterdam is te koop in de boekhandel of te bestellen via NAI010 Uitgevers. Blijf op de hoogte op www.weerverandertalles.nl.