Foto Werkbezoek van deltacommissaris Peter Glas aan klimaatadaptief Cromvlietwijk, Den Haag
Ik schrijf dit voorwoord in een voor Nederland en de wereld roerige tijd: we zijn niet meer dagelijks bezig zijn met de gevolgen van de coronapandemie, maar worden in de greep gehouden door de oorlog in Oekraïne. Het nieuwe rapport van de VN over de klimaatcrisis, de andere mondiale crisis, dat eind vorige maand werd gepresenteerd is daardoor een beetje ondergesneeuwd.
Het klimaatpanel van de VN drukt ons in het nieuwste IPCC-klimaatrapport opnieuw met de neus op de feiten. De mogelijkheden om ons goed aan te passen aan de klimaatverandering nemen af en we hebben steeds minder tijd om maatregelen te nemen voor een leefbare en duurzame toekomst. Volgens de klimaatwetenschappers is het essentieel dat we de opwarming van de aarde tot maximaal 1.5 graad beperken, omdat daarna onomkeerbare effecten optreden. Het is dus noodzakelijk dat we wereldwijd extra tempo maken om ons aan te passen aan de gevolgen van klimaatverandering.
In Nederland werken we met het Deltaprogramma voor de ramp uit en zijn we op de goede weg als het gaat om klimaatadaptatie, maar we moeten ook hier de komende jaren extra meters gaan maken. Het is goed dat het coalitieakkoord “Omzien naar elkaar, vooruitkijken naar de toekomst” een mooie passage over klimaatadaptatie bevat. Het laat zien dat we o.a. leren van de watersnood in Duitsland, België en in Limburg van de afgelopen zomer. Uit die ramp bleek dat klimaatverandering al gaande is, en dat we maatregelen moeten nemen om ons weerbaarder te maken tegen weersextremen.
Terecht verbindt het nieuwe kabinet hier ook een politieke opdracht aan: extra investeren in het Deltafonds om niet alleen opgelopen achterstanden bij beheer en onderhoud weg te werken, maar ook om de uitvoering van het Nationale Deltaprogramma te versnellen. Hiervoor komt structureel extra geld beschikbaar. Daarnaast trekt het kabinet 300 miljoen euro uit om de Maasbeekdalen beter te beschermen. Binnen het Deltaprogramma gaan we graag aan de slag met de nieuwe minister Mark Harbers en met zijn collega bewindspersonen binnen het kabinet die mede het Deltaprogramma dragen. We heten de ministers Hugo de Jonge, Christianne van der Wal – Zeggelink, Rob Jetten, Henk Staghouwer dan ook van harte welkom in de Deltacommunity! Na de gemeenteraadsverkiezingen, met nieuwe wethouders, en met de bestuurders van provincies en waterschappen blijven we met Rijk en regio werken aan een gedragen en ambitieus nationaal Deltaprogramma. Op alle schaalniveaus.
Het regeerakkoord benoemt ook expliciet dat we toewerken naar vernieuwde deltabeslissingen, voor een waterveilig land met voldoende zoetwater en een toekomstbestendige inrichting. Ik kijk met spanning uit naar de volgende stap, waarin de beleidsvoornemens van de coalitiepartijen concreter moeten worden uitgewerkt in zogeheten Beleidsprogramma’s van het kabinet. Het is belangrijk dat ook daarin de versnelling van de uitvoering van ons Deltaprogramma een stevige positie krijgt!
Nederland gaat de komende decennia op de schop en er liggen grote klussen op het bord van het nieuwe kabinet: de woningbouwopgave, de landbouw- en de energietransitie, het versterken van natuur en landschap. Een belangrijk element bij de verbouwing van Nederland zal de sturende positie van water en bodem zijn. Bij de ruimtelijke planvorming maar zeker ook bij de uitvoering. Ik zal vanuit mijn rol als regeringscommissaris, en namens de Deltacommunity van ons land, de uitvoering volgen en stimuleren, de samenwerking bevorderen, de kennisbasis borgen, innovaties omarmen en de verbinding tussen het waterbeheer en grote maatschappelijke uitdagingen steeds weer agenderen. En tegen iedereen zeg ik: doe met ons mee!
