Foto Landijs op Groenland. Foto: Jos van Alphen/Staf deltacommissaris
Wereldwijd stijgt de gemiddelde zeespiegel steeds sneller door de afsmeltende ijskappen op Groenland en Antarctica. Voor de Nederlandse kust is vooral het afsmelten van het ijs op Antarctica van belang. Wat die ijskap precies doet, wat de gevolgen zijn voor de Nederlandse kust en hoe we een mogelijke versnelling van de zeespiegelstijging voor onze kust op tijd kunnen signaleren, wordt onderzocht in spoor I en III van het Kennisprogramma Zeespiegelstijging.
Aanmelden nieuwsbrief Kennisprogramma Zeespiegelstijging
Vanaf het najaar van 2021 verschijnt er twee keer per jaar een aparte nieuwsbrief van het Kennisprogramma Zeespiegelstijging. Meld u aan door een e-mail te sturen met daarin uw naam, organisatie en emailadres.
De ijskappen op Groenland en Antarctica smelten af door opwarming van de oceanen en atmosfeer, een gevolg van de CO2-uitstoot. Daarbij houdt het kennisprogramma vooral het ijs op Antarctica goed in de gaten, onder andere omdat daar het meeste ijs kan afsmelten. In spoor I wordt deze ontwikkeling nauwlettend gevolgd door het Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut (KNMI), onder leiding van Sybren Drijfhout. In de herfst van 2021 publiceert het KNMI het Klimaatsignaal’21. Hierin zullen de laatste inzichten van de internationale Intergouvernementele Werkgroep inzake Klimaatverandering (IPCC) vertaald worden naar de situatie voor Nederland.
Meer informatie over de rol van oceanen, sneeuw en ijs in het klimaat leest u in de KNMI-special van november 2019.
Mogelijke stijging op tijd zien
Het is van groot belang dat we op tijd zien of de zeespiegel voor de Nederlandse kust, net zoals het wereldgemiddelde, ook sneller stijgt. Dit is momenteel nog moeilijk te zien. In de jaargemiddelden van de zeespiegel zien we soms wel verschillen van tien centimeter, vooral veroorzaakt door wisselingen in de wind. De laatste twintig jaar zien we echter dat de wind steeds minder wordt, en dat andere factoren (zoals het afsmelten van ijskappen) meer aan het licht komen.
In spoor III werkt het Kennisprogramma Zeespiegelstijging met partners aan een vroegtijdig waarschuwingssysteem. Zo moeten modelleringen over verwachte zeespiegelstijging in de toekomst beter aansluiten bij de gemeten zeespiegelstijging tot op heden. Om de mogelijke stijging op tijd te zien, gaan we uit van verschillende indicatoren: de stabiliteit van de ijskappen, de analyse van het IPCC, de wereldgemiddelde zeespiegelstijging en overstromingen in andere gebieden in de wereld en de KNMI-scenario’s voor de Nederlandse kust. In het najaar van 2021 wil het kennisprogramma een zogeheten dashboard ontwikkelen, waarmee inzicht verkregen wordt in deze indicatoren. Hiermee kan ook een risicoanalyse van de toekomst gemaakt worden.
