‘Koersvast werken aan een klimaatbestendig Nederland’

Het Deltaprogramma 2021 is op Prinsjesdag namens het kabinet door de minister van Infrastructuur en Waterstaat aan de Tweede Kamer aangeboden. Naast de herijkte deltabeslissingen en regionale voorkeursbeslissingen staan hierin ook concrete maatregelen op het gebied van waterveiligheid, zoetwaterbeschikbaarheid en ruimtelijke adaptatie.

Herijking en voortgang Deltaprogramma

Het nationaal Deltaprogramma volgt een adaptieve aanpak, waarbij de deltabeslissingen en voorkeurstrategieën worden aangepast als nieuwe ontwikkelingen en inzichten hiertoe aanleiding geven. Het Deltaprogramma 2021 bevat het resultaat van de eerste herijking sinds het programma zes jaar geleden startte. Aanscherpingen zijn met name nodig in de deltabeslissing Zoetwater. Ook is er extra aandacht nodig voor de snelheid van de uitvoering van maatregelen om de doelen in 2050 te halen. Daarnaast is belangrijk om nu al verder vooruit te kijken, naar de periode na 2050.

De wateropgaven kunnen na 2050 fors toenemen door zeespiegelstijging en er zullen moeilijke en mogelijk ingrijpende beslissingen genomen moeten worden. Daar moeten betrokken partijen rekening mee houden bij beslissingen die ze in de komende jaren nemen en ze moeten zich nu al voorbereiden op de grote keuzes die na 2050 misschien genomen moeten worden. De komende zes jaar moet er veel onderzoek en voorbereidend werk verricht worden. Opties om ons land anders in te richten en mogelijke maatregelen die we in de toekomst moeten nemen om ons land voor te bereiden op deze versnelde zeespiegelstijging worden onderzocht in het Kennisprogramma Zeespiegelstijging.

Water stuurt bij ruimtelijke inrichting

In het Deltaprogramma 2021 is veel aandacht voor de verbinding tussen ruimte en water. De wateropgaven moeten meer sturend worden en randvoorwaarden aangeven voor de keuzes in de ruimtelijke inrichting van Nederland. Meer dan voorheen moeten we in Nederland bij de ruimtelijke inrichting en keuze van ons landgebruik rekening gaan houden met droogte, hitte, wateroverlast en overstromingsrisico’s.

Dit betekent bijvoorbeeld dat grote watervragende activiteiten, zoals het telen van bepaalde gewassen, bij voorkeur niet meer in droogtegevoelige gebieden moeten plaatvinden. Ook moet er bij de locatiekeuze en de gebiedsinrichting van nieuwe woonwijken rekening gehouden worden met de klimaatverandering. Bij plannen en maatregelen voor bijvoorbeeld nieuwe en bestaande infrastructuur, natuur, landbouw en energie moet water onderdeel uitmaken van de ruimtelijke afwegingen en planuitwerking. Water stuurt, in plaats van water volgt.

Extra geld: zoetwater en wateroverlast

De minister van Infrastructuur en Waterstaat heeft, in lijn met adviezen bij eerdere Deltaprogramma’s, laten weten tweehonderd miljoen euro beschikbaar te stellen voor cofinanciering van maatregelen tegen wateroverlast. Bovendien heeft de minister de intentie om honderd miljoen euro extra uit het Deltafonds beschikbaar te stellen voor concrete maatregelen van het Deltaprogramma Zoetwater in de periode 2022 - 2027. Samen met de toegezegde 75 procent cofinanciering uit de regio komt het totale budget voor de uitvoering van zoetwatermaatregelen in deze periode daarmee op ruim achthonderd miljoen euro.

In de periode 2021-2034 is in het Deltafonds circa 18,6 miljard euro beschikbaar, waarmee het jaarlijkse budget gemiddeld op 1,3 miljard euro uitkomt.