Foto Headerfoto: © Waterschap Rivierenland
Hoe kun je een projectplan voor iedereen toegankelijker maken en de terinzagelegging versoepelen? Door alles digitaal te bundelen, in veel laagjes en met beeld, in één iReport. Bij het project dijkversterking Gorinchem - Waardenburg (GoWa) is dit voor het eerst gedaan. Welke voordelen dat heeft, vertellen Nicole Geurts van Kessel (coördinator Planprocedure van de Graaf Reinaldalliantie) en Suzanna van Nieuwkerk (coördinator projectplan Waterwet & MER voor de provincie Gelderland).
GoWa is een van de projecten in het Deltaprogramma Rijn. In het project worden 23,5 kilometer dijk langs de Waal versterkt. Binnen het Hoogwaterbeschermingsprogramma, waarin de versterkingen uit het Deltaprogramma Rijn worden uitgevoerd, is dit dijktraject er een van de vijftig die voorrang hebben gekregen. Dat heeft een reden. Achter de dijk loopt het aantal bewoners en bedrijven namelijk op en de dijk voldoet niet aan de veiligheidsnormen. Hoog tijd voor verbetering dus. Daarbij spelen allerlei belangen en er is veel afstemming nodig geweest om te komen tot het projectplan Waterwet, waarover iedereen tot 8 juli zienswijzen kon indienen.

Interactief en gelaagd
Bij een dijkversterkingsproject hoort veel informatie. Voorheen waren dat vooral stapels papier, aldus Nicole Geurts van Kessel. ‘Bij ingenieursbureau Royal HaskoningDHV, van waaruit ik bij dit project betrokken ben, merkten we dat wij en onze opdrachtgevers helemaal klaar waren met die verhuisdozen vol rapporten. Het idee ontstond om alle informatie toegankelijk op één plek weer te geven, met minder tekst en meer beeld. En ook interactiever dan met alleen pdf’s. Zo is het iReport ontwikkeld, een digitale weergave met veel lagen, kaarten en links. Dat heeft als voorbeeld gediend voor de website voor de terinzagelegging van het ontwerpprojectplan Waterwet, het milieueffectrapport, twee ontwerpbestemmingsplannen en de vergunningaanvragen voor dit project GoWa.’
Efficiënter…
De website voor de terinzageleging is een product van de Graaf Reinaldalliantie, waarin Waterschap Rivierenland samenwerkt met adviseurs en uitvoerders. Geurts van Kessel legt uit: ‘Vanuit de planstudie denk je na over de structuur en de manier waarop je informatie toegankelijk wilt maken, voor zowel de bevoegde gezagen als de bewoners. Heb je die structuur, dan is de grootste horde genomen. Het maken van de site heeft ons uiteindelijk werk gescheeld, want we hoefden allerlei informatie maar één keer op te schrijven.’

… én toegankelijker
Niet alleen de productie is efficiënter, ook de toegankelijkheid is groter, weet Suzanna van Nieuwkerk, die een coördinerende rol heeft binnen de provincie. ‘Mijn collega’s zijn erg enthousiast. Het scheelt ontzettend veel zoeken. Je hoeft niet al dat papierwerk door te ploegen. Iedereen heeft verschillende informatie nodig met een ander detailniveau. Een natuurspecialist wil iets anders weten dan een bewoner. Alles is nu eenvoudig vindbaar op één plek.’
Instructievideo
Tot de doelgroepen behoren ook digitaal minder vaardigen. Daar is over nagedacht, zegt Van Nieuwkerk: ‘Er staat een instructievideo op de website. Maar er was nog een tweede aspect waar we rekening mee moesten houden: corona. De informatieavonden in februari waren goed bezocht, maar andere bijeenkomsten konden we niet meer houden. Het Alliantiekantoor is coronaproof ingericht, zodat we mensen ter plekke door de site konden begeleiden.’
Het digitale spoor is niet in de plaats gekomen van gesprekken. Geurts van Kessel: ‘De omgevingsmanagers hebben niet minder contacten. De website is meer een digitaal eindproduct naar het projectplan, maar in de weg daarheen blijven de keukentafelgesprekken en de telefoontjes.’ Van Nieuwkerk vult aan: ‘Ook in de zienswijzen staan verzoeken om contact met de omgevingsmanagers.’
Je klikt zo naar de juiste ruimtelijke plannen voor je bestemmingsplan
Uniek
Geurts van Kessel: ‘Wij hebben te maken met bevoegde gezagen die elk weer mensen achter zich hebben. Die krijgen niet allemaal een specifiek rapport toegestuurd. Daar moeten ze zelf energie in steken en dat is even wennen.’ Van Nieuwkerk voegt toe: ‘Maar het is uniek dat alle informatie bij elkaar staat en dat iedereen precies kan vinden wat voor hem of haar van belang is. Zeker in relatie met de Omgevingswet is dat overzicht belangrijk. Waar je voorheen zelf naar ruimtelijke plannen moest graven voor je bestemmingsplan, waar weer een rij rapporten achter zit, klik je er nu zo naartoe. Het is één loket.’
Het aantal ingediende zienswijzen is hetzelfde als voorheen, maar ze zijn wel helderder. ‘Bewoners schreven vaak dat ze verwezen naar het projectplan én alle stukken die daarbij horen. Je kunt niet verwachten dat iedereen alles doorspit. Nu kunnen ze duidelijk refereren aan een bepaald stuk.’ Geurts van Kessel: ‘Waterschappen zetten nu vaak pdf’s op hun site, maar dit is echt anders ingericht. Wie meer wil weten, gaat een laag dieper.’

Archief in pdf
Is er iets wat achteraf gezien beter had gekund? Van Nieuwkerk knikt. ‘De stukken waren beschikbaar gesteld voor een review van enkele weken. Toen specialisten reacties stuurden met verwijzingen naar specifieke passages, konden we die niet meer inzien.’ Geurts van Kessel: ‘Overheden bewaren daarom de pdf’s van alle fasen in een eigen archief.’