Waterveilige havens Rijnmond-Drechtsteden

De adaptatiestrategieën worden samen met belanghebbenden opgesteld vanuit de Strategische adaptatieagenda Buitendijks. Eind februari 2020 is de strategie voor Europoort afgerond en ook die voor de Botlek- en Vondelingenplaat, Waal- en Eemhaven, Merwe-Vierhavens liggen al op de plank. De strategie voor de Maasvlakte wordt momenteel uitgewerkt. In 2021 volgt de haven van Dordrecht.

Havengebieden Rotterdam

Europoort is onderdeel van de Rotterdamse haven. De havengebieden zijn nu waterveilig. Ze zijn hoog boven zeeniveau aangelegd en worden deels beschermd door stormvloedkeringen. Het is de uitdaging om deze veilige status te behouden. Havenbedrijf Rotterdam werkt hiervoor intensief samen met de gemeente Rotterdam en bedrijven. Adviseur water van het Havenbedrijf Rotterdam Marc Eisma: ‘Met behulp van Joint Fact Finding-sessies betrekken we het bedrijfsleven en de overheden bij de adaptiestrategie. Het gezamenlijk opstellen maakt de betrokkenen bewust van het overstromingsrisico en biedt een handelingsperspectief.’

Europoort

De verdere ontwikkeling van de haven kan zo anticiperen op de zeespiegelstijging door tijdig maatregelen te nemen tegen verantwoorde kosten. Een adaptatiestrategie presenteert de maatregelen in tijd en samenhang. Hierdoor behoudt de haven met verantwoorde investeringen haar waterveilige status. En hiermee natuurlijk ook een aantrekkelijk vestigingsklimaat.

Voor het havengebied Europoort is recent een adaptatiestrategie opgesteld. Net als bij de andere havengebieden zijn de overstromingskansen- en gevolgen in beeld gebracht. De resultaten laten zien dat ook in dit gebied vooral economische schade dominant is, milieurisico’s in mindere mate spelen en er nauwelijks kans op slachtoffers is.

Eisma: ‘Door een speciaal voor de haven ontwikkeld afwegingskader komen we tot de conclusie dat ook dit havengebied er de komende decennia goed voor staat. Afhankelijk van de snelheid van klimaatverandering treedt er een moment op dat er maatregelen genomen moeten worden. Daarvoor is continue risicocommunicatie met de gebruikers van het gebied nodig.'

3 soorten maatregelen

De adaptatiestrategie van Europoort is opgebouwd uit drie soorten maatregelen of een combinatie hiervan. In een aantal gebieden van de Europoort moeten deze op korte termijn (binnen nu en ongeveer 10 jaar) worden uitgevoerd. Daarnaast zijn er maatregelen in de Europoort die na 2100 uitgevoerd kunnen worden. Voor de andere havengebieden moeten er ook maatregelen tot 2050 en tussen 2050 en 2100 worden genomen:

1. Preventieve maatregelen

Deze maatregelen verlagen de kans op overstromingen door bijvoorbeeld golfremmende maatregelen of het ophogen van kades.

2. Ruimtelijke adaptatie

Terreinen en gebouwen op deze terreinen worden bestand gemaakt tegen overstromingen. Zo kunnen kwetsbare elektriciteitsstations waterrobuust worden gemaakt door de stations dry proof te maken of hoger aan te leggen.

3. Crisisbeheersing

Tijdig treffen en uitvoeren van crisisbeheersings- en calamiteitenmaatregelen. Het gaat hierbij om het opstellen van nood-, herstel- en crisisbeheerplannen voor het gebied. Daardoor kan een overstroming beheerst en gecontroleerd plaatsvinden en kunnen functies en processen weer snel opgestart worden. Vanwege de onderlinge afhankelijkheid in de onderzochte gebieden, moet dit met de bedrijven in de Botlek en Maasvlakte worden afgestemd.