Overheden zijn dit jaar volop bezig met stresstesten: in beeld brengen welke plekken kwetsbaar zijn voor extreme(re) weersomstandigheden. De echte beoordeling van de kwetsbare plekken vindt komend jaar plaats: tijdens het voeren van risicodialogen. In deze dialogen wordt besproken welke knelpunten het meest urgent zijn en waar we maatregelen moeten treffen. 2020 wordt daarmee hét jaar van de risicodialoog.
Veel overheden hebben vragen over de risicodialoog: over hoe je het gesprek voert en met welke partijen. Daarom heeft het team van het Deltaprogramma Ruimtelijke Adaptatie een routekaart ontwikkeld met antwoorden, voorbeelden en tips. Deze routekaart is vanaf half december 2019 beschikbaar op het kennisportaal www.ruimtelijkeadaptatie.nl
Op dit moment heeft ruim 95 procent van de overheden een stresstest afgerond. Tijdens de risicodialoog bepalen de belanghebbenden gezamenlijk welke knelpunten het meest urgent zijn en welke maatregelen genomen kunnen worden. Die maatregelen worden beschreven in uitvoeringsagenda’s, zoals in 2017 is afgesproken in het Deltaplan Ruimtelijke adaptatie. De 'routekaart’ helpt overheden bij het voorbereiden, voeren en afronden van de risicodialoog.
‘Bij een risicodialoog is het ook de uitdaging om hem af te ronden’
Een risicodialoog kun je op meerdere manieren voeren; er is geen goed of fout. Maar, houd in beeld dat je de dialoog afrondt met duidelijkheid over de verantwoordelijkheden rondom de gesignaleerde risico’s. Daarmee doe je recht aan de gezamenlijkheid van de adaptatieopgave en heb je een opmaat richting de volgende ambitie; de uitvoeringsagenda. Dat benadrukt ook Stefan Kuks, voorzitter van de Stuurgroep Ruimtelijke adaptatie en watergraaf bij Waterschap Vechtstromen: ‘Een risicodialoog voer je samen met je omgeving en sluit je af met een duidelijk beeld van de verantwoordelijkheden rondom de gesignaleerde risico’s. Ontwerp daarbij een werkwijze die past bij jouw gebied en laat je daarbij inspireren door de voorbeelden uit de routekaart.’
Routekaart
Sommige overheden zijn al begonnen met de risicodialoog, andere overheden beginnen ermee in 2020. De routekaart is daarom zowel bedoeld voor iedereen die nog met een risicodialoog gaat beginnen als voor partijen die al bezig zijn en meer inspiratie willen. Mede daarom is er een korte versie van de routekaart en een uitgebreidere versie met meer toelichting.
’In iedere regio een andere beoordeling en inschatting van de risico’s en schade’
De voorbeelden, ervaringen en tips zijn van partijen die al dialogen hebben gevoerd. Sommige overheden voeren de risicodialoog op basis van stresstesten, maar dat hoeft niet per sé. Zo heeft de gemeente Enschede gebruik gemaakt van een risicodiagram om te bepalen welke risico’s en maatregelen wel en niet acceptabel zijn. En soms wordt ter voorbereiding op de risicodialoog een stakeholdersanalyse gemaakt of een plan van aanpak om te bepalen met welke externe partijen gesproken moet worden. Omdat de problematiek per gebied verschilt, vereist het omgaan met weersextremen in iedere regio een andere beoordeling en inschatting van de risico’s en schade. Juist daarom is er geen blauwdruk te geven voor de risicodialoog.
Voorbeelden en ervaringen welkom!
Uit de risicodialogen die in 2020 worden gevoerd, komen nieuwe ervaringen, voorbeelden en instrumenten. De routekaart is dé plek waar al deze kennis wordt gedeeld. Hier kunnen alle betrokken partijen inspiratie opdoen en laten zien wat hun ervaringen zijn. Mocht je dus een suggestie hebben, een goed voorbeeld of een instrument hebben gebruikt dat jou goed beviel, neem dan contact met het Kennisportaal Ruimtelijke adaptatie, zodat we ook deze ervaring kunnen delen.
